Het verschil tussen een familieopstelling en een ik-grensopstelling

Zowel familieopstellingen als ik-grensvisualisaties bieden krachtige manieren om oude pijn en innerlijke patronen zichtbaar te maken. Toch verschillen ze wezenlijk van elkaar – zowel in benadering als in de beweging die ze op gang brengen.

Familieopstelling – inzicht via representanten

Bij een familieopstelling worden anderen ingezet als representanten van jouw familiesysteem. Jij kijkt als cliënt van buitenaf naar het beeld dat zich in de ruimte ontvouwt. De bewegingen, verhoudingen en woorden van de representanten maken zichtbaar waar spanning, loyaliteit of verstrikking zit. Heling ontstaat vaak door het zien en erkennen van wat er in het systeem speelt.

Het is een beweging van buiten naar binnen: je kijkt naar het systeem en wordt geraakt.

Ik-grensopstelling – inzicht van binnenuit door zelf voelen en ervaren

Een ik-grensvisualisatie is een volledig innerlijk proces, waarbij je met behulp van eenvoudige materialen, zoals poppetjes, latjes en stenen, een persoonlijk innerlijk beeld tot leven brengt. Jij als cliënt zet elke stap zelf. Je voelt, plaatst, kijkt, schuift.

In de ik-grensopstelling ben jij degene die beweegt, verandert en bepaalt.
Jij onderzoekt, jij voelt, jij kiest. Elke stap draagt bij aan het herstel van je autonomie en je innerlijke kracht.

In deze manier van werken ontstaat op tafel een beeld dat rechtstreeks uit je onbewuste komt. Een oude ervaring, vaak verbonden met pijn, gemis of verscheurdheid, krijgt bestaansrecht. Je zet het neer. Je ziet het. Je voelt het. Niet langer weggestopt, maar zichtbaar en aanwezig in het hier en nu.

De begeleider is aanwezig in een mindful en afgestemde staat van zijn en biedt bedding en veiligheid, en kan je -zonder iets over te nemen- uitnodigen om nieuwe mogelijkheden te verkennen.

Steeds opnieuw ben jij degene die de beweging maakt.
Als alles volledig gevoeld is, kan er een transformatie plaatsvinden: een andere beweging, een nieuw beeld. En precies dat geeft ruimte. Ruimte voor erkenning. Ruimte voor verandering.

Samenvattend:

• Familieopstelling: je kijkt naar een extern systeembeeld met representanten → inzicht via het geheel.
• Ik-grensopstelling/visualisatie: je bouwt je innerlijke beeld zelf op → het onbewuste krijgt bestaansrecht in het nu, en jij kunt er zelf mee werken.

Beide methoden hebben hun waarde.
Maar de ik-grensopstelling biedt een diep persoonlijk, lichaamsgericht proces dat precies dáár raakt waar jij ooit werd afgesneden van jezelf – en dat je stap voor stap weer verbindt met jouw eigen ruimte, jouw grens, jouw kracht, jouw autonomie.

De rol van de ik-grens

De ik-grens speelt hierin een cruciale rol. Het latje dat je neerlegt als grens helpt je te voelen:

• Waar begint en eindigt jouw innerlijke ruimte
• Hoe groot is jouw ‘tuin’ – jouw gevoels- of zielsruimte?
• Waar bevindt zich een bepaald gevoel of een specifieke gebeurtenis in jou?
• Welke rol speelt dat in het contact met mijn omgeving?
• Hoe is het om met je poppetje even naar buiten te gaan, van een afstand te kijken, en vervolgens bewust de beweging naar binnen te ervaren?

De grens bied je de mogelijkheid om te bewegen: van buiten naar binnen, en van binnen naar buiten. Je kunt bewust ervaren hoe het is om naar binnen te gaan, naar dat kwetsbare deel in jezelf. Maar je kunt ook even naar buiten stappen: kijken, analyseren, afstand nemen.

De grens laat je oefenen:

• Kan ik bij dat oude gevoel blijven?
• Kan ik het toelaten in mijn ruimte?
• Is het van mij of overgenomen van iemand anders?
• Is het van mij: kan ik het nu doorvoelen en een afgebakend plekje geven, zodat het niet meer zomaar opspeelt?
• Wat gebeurt er als mijn ouders op een bepaalde plek staan?
• Wat voel ik bij mijn kinderen?
  Kan ik hen hun eigen plek, hun eigen ruimte geven?